Hoogtestage…

“What do you do for living?” vragen we de eigenaar van ons overnachtingsadres in Tres Cruses. “Just living” is zijn antwoord.

Salta is een leuke stad voor een paar dagen ontspanning; leuke sfeer, mooie koloniale gebouwen en niet te vergeten goeie restaurants! Ook leuk is dat we de Engelse Ben ontmoeten die we voor het laatst gesproken hebben in Coihaique, een paar maanden geleden. We drinken samen iets op het terras en praten gezellig bij. In Salta zijn heel veel schoenenpoetsers op straat. Als we op het terras zitten komt er één naar Patty toe en biedt aan haar  verweerde wandelschoenen te poetsen “ it is possible…” nou, daar is geen eer meer aan te behalen aan die schoenen dus Patty bedankt de man vriendelijk.

Vanuit Salta, 1150 meter hoogte, is het nog zo’n 400 kilometer fietsen naar de grens met Bolivia op 3450 meter hoogte. Dat wordt dus klimmen de komende periode. We beginnen met een kleine pas die we over moeten en fietsen door een prachtig woud. Dit keer onder een stralend blauwe lucht in plaats van een regenachtig wolkendek.                                                                                                                                         Halverwege de pas passeren we de laatste provinciegrens en fietsten Jujuy in. Op de camping waar we overnachten zijn we de enige gasten…

De volgende dag vervolgen we de Route 9 en fietsen door de laatste grote stad San Salvador de Jujuy. We wurmen ons door het drukke verkeer heen en moeten daarna zelfs een stuk over de snelweg fietsen. Deze weg gaat na enige tijd weer over in een tweebaansweg en de rust keert ook weer terug. Als we de volgende morgen onze prachtige kampeerplek, tussen de paarden en schapen verlaten, wacht ons een forse en koude klim. Nadat we een soort viaduct over gefietst zijn is het aan de andere kant zeker 15 graden warmer; een bijzondere gewaarwording. We doen nog wat inkopen in het dorpje en klimmen en dalen weer verder. Vandaag willen we graag het (toeristische) dorp Tilcara bereiken. Het fietsen is zwaar omdat de weg steeds op en af gaat maar de natuur maakt, zoals vaker gezegd, weer heel veel goed. We rijden door een schitterende vallei met landbouw (veel sla) en op de achtergrond bergen in allerlei kleuren. Het is af en toe niet te bevatten waar we doorheen fietsen. Aan het einde van de dag bereiken we voldaan Tilcara. Het is een warme dag geweest en we genieten van een koude cola en ijs om wat af te koelen. We kiezen na deze lange en pittige dag voor een kamer in het hostel in plaats van de camping. Inmiddels zijn we op 2500 meter hoogte maar we zitten ‘s avonds nog heerlijk in de tuin.

In de volgende stad Humahuaca overnachten we in een appartement en nemen een dag rust. Ook dit stadje is toeristisch, sfeervol en fotogeniek. We zien ook het uiterlijk en de klederdracht van de mensen veranderen; vrouwen lopen veelal in kleurrijke klederdracht en dat geeft een heel leuk straatbeeld.                           Inmiddels zitten we bijna op 3000 meter en bereiken zo langzamerhand de Altiplano: op Tibet na de grootste hoogvlakte ter wereld. Overdag is het rond de 20 graden met een helderblauwe lucht en ‘s nachts vriest het licht. De winters in dit gebied zijn zogeheten wolkenloos. Daar kunnen wij in Nederland alleen van dromen…

We klimmen de volgende dag verder en hebben als doel het gehucht Tres Cruses te bereiken. Hier schijnt een overnachtingsadres bij een familie te zijn met een warme douche en door de eigenaar vers gebakken pizza. Onderweg ontmoeten we een stel fietsers uit Australië. Aan het einde van de dag bereiken we deze negorij. Wat een gat is dit…Zoals wij dan zeggen; je wilt hier dood niet gevonden worden. We bellen aan bij de familie en worden hartelijk ontvangen. Onze fietsen mogen via de poort de achtertuin in. We treffen daar een behoorlijke puinhoop; overal liggen spullen. Er staat een zelf gebouwde kas van lege flessen en klei. In de kas staan enkele potten met gister geplante zaadjes van bloemkool en broccoli. Als we met de eigenaar in gesprek zijn en vragen wat hij doet voor levensonderhoud antwoordt hij “just living”. De mensen krijgen hier van de overheid gas en water zonder daarvoor te hoeven betalen. Wel wordt hulp in onderhoud van de leidingen gevraagd. Respect dat mensen zo kunnen leven. Ons slaapvertrek is niet heel fris te noemen; het bed (2 op elkaar geplaatste matrassen uit het jaar “lang geleden”) is wat viezig en doorgezakt dus we leggen onze  eigen slaapzakken er op. Een warme douche en stroom zijn er niet en een versgebakken pizza al helemaal niet. We koken ons maal in de keuken van de familie en duiken vroeg in de slaapzak. De nacht verloopt rustig en na het ontbijt nemen we afscheid. We bereiken onderweg de hoogte van 3780 meter boven zeeniveau, tot nu toe het hoogste punt voor ons.                                                                                                                                                       In het laatste gehucht voor de grensplaats moet volgens de berichten ook plek zijn om te overnachten en wel een sportclub. We zijn benieuwd! Aan het eind van de middag bereiken we na een stevige dag met veel wind dit gehucht en gaan recht op ons doel af. Toevallig loopt er iemand buiten vlakbij de sportclub en die is ons goed gezind; hij haalt de sleutel en laat ons het etablissement zien; een kleine sportzaal met toiletten, drinkwater en zelfs de stroom doet het! Er liggen dikke matten die voor de gym (of iets anders) gebruikt worden. We maken een mooie isolerende mat waar we onze slaapmatten op leggen. Het stof waait dwars door het houten schot in de deur heen maar wij zijn helemaal blij. 

Als we de volgende ochtend wakker worden is de wind verdwenen en we fietsen zo de laatste 24 kilometer door Argentinië en bereiken de stad La Quiaca. Grappig detail is dat we nu in de meest zuidelijke en meest noordelijke stad van Argentinië geweest zijn. In La Quiaca gaan we voor de laatste keer uit eten om terug te kijken op ruim 2 maanden fietsen door dit land. Het diner valt niet helemaal mee maar de wijn is wel lekker en we kijken terug op 2 maanden prachtige en afwisselende landschappen, heel aardige mensen, soms afzien en vooral genieten!

De grensovergang van de volgende morgen is een peulenschil in tegenstelling tot wat we hebben gelezen; binnen 10 minuten staan we in Bolivia! Niets controle van tassen, hoppa, de brug over. Bijzonder dat er binnen een paar honderd meter een ander straatbeeld is. De gebouwen, mensen, eigenlijk is de hele sfeer is anders. Wennen dus….Dat doen we op het eerste Plaza op een bankje in de zon. Het blijft vroeg want de klok gaat hier een uur terug.

We wisselen onze Peso’s in voor Bolivianos en fietsen de stad uit. Door wat mindere nachtrusten in verband met de hoogte stoppen we op tijd vandaag. We vinden een Hospedeja waar we de enige gasten zijn. In Bolivia heeft men vaak geen verwarming in dit soort onderkomens dus binnen is eigenlijk buiten en dan een paar graden lager... We krijgen een kamer toegewezen waar het heel koud is. Als de beheerder weg is kiezen we toch voor een andere kamer waar bijna de hele dag de zon op heeft gestaan. Dit scheelt een graad of tien en we slapen deze nacht als een roos.

De volgende dag bereiken we Tupiza waar we een dag rust nemen. Het is een leuke, levendige stad waar weer van alles op straat gebeurt. Met name eten…                                                                                                           Vanuit Tupiza besluiten we de bus te nemen naar Uyuni. Tussen deze twee plaatsen ligt een heel steile pas van zo’n 200 kilometer. Dit gaat fietsend zeker 4 dagen duren en die tijd kunnen we ook elders goed gebruiken. Als we de volgende dag in de bus zitten zien en merken we al snel dat we een goede keuze hebben gemaakt. De route gaat heel steil op en af en er is nagenoeg geen leven op de route. In de loop van de middag komen we aan in Uyuni. Als we de stad in fietsen is het net of we op de set van de film Mad Max (voor degene die de films kennen) terecht zijn gekomen….veel onverharde straten waar de stof doorheen waait samen met de troosteloze gebouwen geven dit stadsgedeelte een heel bijzonder en desolaat karakter. Gelukkig is de hoofdstraat beter; veel winkeltjes, markten en restaurants. Ook in Uyuni kent men geen verwarming. Onze hotelkamer is ijskoud en eten in restaurants doen we met de donsjas aan. Gelukkig liggen er 4 wollen dekens op het bed dus daar kunnen we ons wel onder verwarmen.

We genieten van de overweldigende markten met kleding, vlees, groenten, fruit en overal cocabladeren. Deze bladeren worden door een groot deel van de bevolking gebruikt tegen hoogteziekte. Door op cocabladeren te kauwen neemt het uithoudingsvermogen toe, verbetert de ademhaling en de zuurstofwisseling en wordt het verbruik van glucose gereguleerd. Dat willen we natuurlijk proberen en dus kopen we een zakje. We proppen wat blaadjes in onze mond zoals dat hoort en wandelen met de smaak van een pot thee de stad door. Na nog wat voorbereidingen treffen voor de komende etappes is het de volgende dag zover: we gaan fietsen op Salar Uyuni, het grootste zoutmeer ter wereld! Een beetje nerveus gaan de we de volgende morgen op pad…hebben we genoeg proviand en water mee, gaan we het koud krijgen en wat al niet meer. Onder een strakblauwe lucht fietsen we het meer op. Eerst even zoeken welke richting….er zijn veel sporen van de 4x4 auto’s die toeristen rondrijden maar welke nemen we dan? We kiezen één van de sporen en passeren twee toeristische plekken waar alle jeeps stoppen voor een fotomoment. Daarna fietsen we voor ons gevoel en zicht over een sneeuwvlakte. Het uitzicht is adembenemend en niet te omschrijven. We lunchen ergens midden op het meer, eten een eitje met natuurlijk een snufje vers zout. We fietsen tot een uur of half vijf en zetten dan, wederom midden op het meer, onze tent op om van de zonsondergang te genieten. Omdat de tijd is teruggedraaid is het om zes uur al donker. We maken ons eten snel klaar en aanschouwen de ondergaande zon. Wat een pracht! Dan snel de tent in, alle kleding, inclusief donsjas en sokken van lamawol ,aan en in de slaapzak want het koelt heel snel af. De nacht is erg koud, de sterrenhemel daarentegen onbeschrijflijk mooi. Geen lichtvervuiling alleen maar sterren, en zoveel!!!

Bij het openen van de rits de volgende morgen is het wederom een mooi schilderij waar we in zitten. We genieten met alle kleding aan van dit moois en een warm kopje koffie. Dan fietsen we verder over het meer en na het laatste toeristische punt zijn we voor ons gevoel de hele dag alleen op de vlakte. We zien geen auto’s of andere mensen meer. De tweede nacht is nog kouder en het ijs staat in de nacht aan de binnenkant van de slaaptent 🥶. Het koelt af tot -10 graden.  Hier helpen zelf de wollen sokken niet tegen.                                                                                                                      Als we dag drie het meer af fietsen is het opvallend dat zodra we het zout verlaten en het zand op fietsen de temperatuur ook stijgt, je voelt de warmte vanaf onder komen. We belanden in een heel klein dorpje, Tahua, eten een warme soep en gaan verder naar Jirira waar we willen overnachten. Het dorpsbeeld is hier totaal anders; allemaal door stapels stenen afgebakende stukken land. Geiten en de lama’s lopen door de straat. Tussen beide dorpen loopt een zandweg en dat is lastig fietsen. We bereiken Jirira waar we na twee ijskoude nachten een douche nemen en een heerlijk warm bed kunnen beslapen. 

De moeder van de eigenaresse  is een typisch Boliviaanse dame in klederdracht. Ze kletst de hele tijd en weet ons te vertellen dat de trip die we voor morgen hebben staan over een “prima verharde weg” gaat en dat we daar in twee uurtjes wel kunnen zijn. Het eerste nemen we aan, het tweede betwijfelen we gezien het aantal kilometers. De volgende morgen vertrekken we, nadat we een Franse jongen die op de motor reist hebben geholpen omdat zijn accu leeg was, richting Salinas Garci de Mendoza. Blijkbaar verschillen onze definities van “verhard” want het is een zandweg waar de wielen tot de helft in verdwijnen…Onder luid gevloek, getier en gemopper ploeteren we verder (want terug gaan is geen optie) en komen na vijf uur aan in de volgende plaats. Ondanks dit alles was het een schat van een mens maar of zij ooit het erf af komt en weet hoe ver alles werkelijk ligt vragen we ons af 😂. Onderweg zien we wederom een kudde lama’s. De herder met zijn vrouw zitten mooi even op rust en de dame is aan het haken langs de weg. Ook lopen er schapen met lammetjes, en dit terwijl het hier herfst is. 

Het landschap is weer anders; de velden zijn leeg maar de bedden waar iets heeft gegroeid liggen nog. Hier blijkt quinoa op te worden verbouwd. Het groeit tussen september en april en gedijt heel goed op de minerale grond van hier. 

Aangekomen in Salinas is er leven op het plaza. Stalletjes waar eten wordt verkocht en schreeuwende mensen die proberen een bustour te verkopen. We stranden bij een eettentje en genieten van een lekker stukje pollo (kip), HEERLIJK!! Na de helse zandtocht van vandaag twijfelen we hoe we verder zullen gaan. Gaan we met de bus of niet?? Twijfel, twijfel en we komen er niet uit. Eerst maar naar het hotel. Daar spreekt de eigenaar goed Engels en weet ons te vertellen dat vanaf hier alles alleen maar asfalt is. “Ja, ja” denken wij eerst, die hebben we eerder gehoord…Als ‘s avonds nog iemand dit aangeeft besluiten we te gaan fietsen volgens het oorspronkelijke plan. Dit blijkt al snel een goede beslissing want het is weer erg mooi waar we doorheen mogen fietsen de volgende dag. De mineralen zorgen voor weer een heel ander type gesteente. De pampa’s zien er hier weer anders uit, het gras groeit in driehoeken. Het is niet te beschrijven wat we allemaal zien, mooi is het wel. Als we denken in een dorp met een hostel te arriveren blijkt dit niet zo te zijn. Na 96 kilometer zijn we wel klaar voor vandaag maar ja, waar gaan we slapen? Bij het gemeentehuis vragen we of er ergens een plekje is (het hostel wat we op het oog hadden blijkt niet meer te bestaan) en de man brengt ons naar een gebouw waar een ruimte is die we mogen gebruiken. Top! We koken ons maaltje en het is er zelfs behaaglijk in de nacht. De volgende dag fietsen we naar Challapata waar we na zes dagen fietsen even rust gaan nemen en wat klussen moeten doen. Onderweg passeren we rond lunchtijd een dorpje waar veel eettentjes zijn en besluiten hier gebruik van te maken. We eten een bord vol, dat kennen ze hier wel (veel voedzaam eten zoals pasta, rijst, aardappelen) met een lekker stukje lamavlees. Een dame aan tafel (het gebeurt allemaal buiten op straat en je zit aan een lange tafel met allemaal anderen mensen. Dit even voor het idee hoe het er uitziet) is nieuwsgierig, vraagt ons de hemd van het lijf en praat zelf ook graag. Aangezien ze twee voortanden mist gaat de rijst die ze net naar binnen heeft gewerkt met dezelfde vaart weer naar buiten. Bij een ander kraampje zaagt een dame vlees met een ijzerzaag in stukjes. Koeling? Niet nodig…

Met een volle buik en een leuke ervaring aan tafel fietsen we de laatste vijftien kilometer naar Challapata.

We moeten nodig de fietsen afspuiten na het zoutmeer en Patty fiets al twee dagen zonder voorrem dus genoeg te doen.                                                                                                                                                                     Zo luxe als het in Argentinië was, bij iedere grotere plaats wel een tankstation met waterpunt, zo anders is het hier. We vinden een autowasserette en willen vragen of we de waterspuit mogen gebruiken. Ries loopt naar achter om te vragen, komt met een beknepen gezicht terug. “Dit wil je niet zien Patty, hoe het er daar uit ziet….” Het blijkt een veredelde vuilnisbelt met gebruikte pampers, veel vliegen (logisch) en hopen kleding in de tuin. Geen mens te bekennen behalve het kindje, dat waarschijnlijk de pampers heeft gevuld. We gebruiken de hoge drukreiniger en spuiten de fietsen schoon. Ook de remblokken worden vervangen en dan… schrijven we dit blog.